Over deze tentoonstelling
Met Saâdane Afif, Francis Alÿs, Nairy Baghramian, André Cadere, Gabriel Kuri, Moshekwa Langa en Chen Zhen
In de openingstentoonstelling bekijkt Wiels vanuit een ander standpunt een fenomeen dat de laatste decennia bijna een gemeenplaats is geworden: nl. dat van cultureel nomadisme, hybriditeit en displacement. Die begrippen worden vanuit esthetisch oogpunt benaderd via de werken en ideeën van zeven toonaangevende kunstenaars, die worden teruggekoppeld naar een vraagstelling over de alledaagse sociale en economische werkelijkheid van migratie als een specifiek en een globaal fenomeen. In de toekomst wil Wiels op die manier verschillende thematisch opgezette groepstentoonstellingen organiseren op basis van actuele vraagstellingen en bedacht vanuit de ontwikkeling binnen de beeldende kunst en de esthetische debatten. Beeldende kunst als visuele intelligentie.De titel Expats & Clandestines is dus metaforisch bedoeld. Het is geen informatieve noch documenterende tentoonstelling met getuigenissen over de harde werkelijkheid van de turbulenties binnen de globale mensen-stromen.
Drie kunstenaars tonen hun nieuwe artistieke verwezelijkingen, terwijl van de andere kunstenaars bestaande maar weinig getoonde werken werden gekozen. Er is zowel schilderkunst, sculptuur, tekeningen, film als installatie te zien. De veelvormigheid is doorgetrokken tot in de verschillende disciplines die voor het eerst de ruimte van Wiels zullen betrekken.
Expats/clandestines is een tentoonstelling die uitgaat van individuen die ofwel zelf de bewuste keuze maakten (Andre Cadere, Francis Alÿs, Gabriel Kuri of Moshekwa Langa) om hun bestaan ergens 'anders' op te bouwen; of individuen die voor biografische redenen of door politieke situaties in een 'vreemde', nieuwe omgeving of in een 'innerlijk asiel' hun existentie beleven (Saâdane Afif, Nairy Baghramian, Chen Zhen). Wiels koos hen niet omwille van hun achtergrond, maar voor de subtiliteit en de precisie waarmee zij in hun werk met composte identiteiten van zowel kunsthistorische, culturele als subjectieve lagen, tot een nieuwe 'transnationale identiteit' laten overlappen en confronteren. Tegen de achtergrond van globale migratie zijn de artistieke attitudes van zwerven en rusteloosheid, instabiliteit en permanentie, vreemd en vertrouwd, oorsprong- afkomst toehorigheid, 'exotisch en eigen' de begrippen waarmee we de ambigue en tegenstrijdige ervaring van migratie als een permanente culturele uitdaging zien.
Meervoudige identiteiten ontstaan dwars door en ondanks nationale grenzen, en bestaande of ingebeelde demarcatielijnen. In Brussel, zoals in andere metropolen, is er veel publieke discussie over de toestroom van de expats, maar hun aanwezigheid is weinig zichtbaar. Hun aanwezigheid wordt echter bijna altijd vanuit puur economisch gezichtspunt benaderd. De expat wordt er gezien als factor en uitvloeisel van het economisch proces van globalisering en de oorzaak van de stijgende levensduurte in de stad voor alle andere bewoners Daarnaast is er de bijna dagelijkse discussie en grote zichtbaarheid van de diverse vormen van semi-legale en klandestijne migratie in de politieke discussies op europees en nationaal niveau. De aanwezigheid, grote zichtbaarheid en controverses in de publieke arena van beide categorieën migratie, stelt in Brussel voor een enorme uitdaging zowel aan de traditionele tweedeling in taalgroepen als aan de interculturele dialoog tussen de gemeenschappen hun democratische afvaardiging en het demografische meerderheden en minderheden
Vertrekkend vanuit de flagrante dualiteit die bestaat in de perceptie en de culturele representatie die voor de 'autochtoon' bestaat tussen de expat en de klandestijn, kijkt dit project juist over de breuklijnen tussen de gemeenschappen heen naar het fenomeen van de complexe biografieën en naar de extreme culturele mix in metropolen. Over zichtbaarheid en anonimiteit, aan - en afwezigheden heen
wordt van de tekens, vormen en economieën van de individuele collectieve verschillen vatbaar.
Een publicatie en een bemiddelingsprogramma begeleidt de tentoonstelling.